Εκπαιδευτική δραστηριότητα στα πλαίσια της εκστρατείας "Περιβάλλον και Πολιτισμός 2010: Φωνές νερού μυριάδες"

Ολοκληρώθηκε με μεγάλη επιτυχία η φετινή εκστρατεία πανελλαδικής εμβέλειας με τίτλο Περιβάλλον και Πολιτισμός: «Φωνές νερού μυριάδες» στο Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, με τη συμμετοχή δεκάδων μαθητών από τα σχολεία της Α΄/θμιας και της Β΄/θμιας Εκπαίδευσης. Η κεντρική ιδέα γύρω από την οποία αναπτύχθηκε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα ήταν η εξής: ο Διονύσιος Σολωμός εμπνέεται και γράφει τα έργα του μέσα στην πανέμορφη Ζακυνθινή φύση. Το Νερό, που αποτελεί οργανικό στοιχείο της, τροφοδοτεί τη φαντασία του με έργα θαυμαστά, πλούσια σε στοχασμούς, αφηγήσεις και εικόνες. Η συνέχιση της Ζωής, αλλά και της καλλιτεχνικής δημιουργίας, εξαρτάται από τη διατήρηση αυτής της σχέσης, που απαιτεί το σεβασμό προς τη Φύση. Χωρίς το Νερό, τη Γη, τον Αέρα και τη Φωτιά, τα βασικά στοιχεία της Φύσης δεν υπάρχει φυσική Ζωή, αλλά δεν υπάρχει και πνευματική Ζωή.

Στην παρουσίαση που σχεδιάστηκε ειδικά για το πρόγραμμα, οι μαθητές γνώρισαν μερικά από τα έργα του Σολωμού, στα οποία γίνεται αναφορά στο Νερό και ζωντάνεψαν τα χειρόγραφα τετράδιά του, που βρίσκονται μέσα στις βιτρίνες του Μουσείου.Ειδικότερα γνώρισαν έργα στα οποία γίνεται αναφορά: σε λίμνη και σε πηγάδι. Τα παιδιά εξοικειώθηκαν με το Τετράδιο Ζακύνθου αρ. 12 και ειδικότερα με το ποίημα Ο Λάμπρος και το κεφάλαιο που αναφέρεται στο «Θάνατο του Λάμπρου και της Μαρίας», με το Τετράδιο Ζακύνθου αρ. 9,7 και τον «Πειρασμό» από το Γ´ Σχεδίασμα των Ελευθέρων Πολιορκισμένων και με το Ζακύνθου αρ. 13 και το κεφάλαιο 1, παράγραφοι 1-13 από τη Γυναίκα της Ζάκυθος. Σ’ ένα ειδικά σχεδιασμένο πρόγραμμα, που προβλήθηκε σε ηλεκτρονικό υπολογιστή μέσα στο Μουσείο, οι μαθητές κλήθηκαν ν’ ανακαλύψουν τη σχέση του εθνικού ποιητή με το φυσικό στοιχείο του νερού και γνώρισαν την ιστορία των χειρογράφων του. Κατάλαβαν ότι σήμερα, σχεδόν ενάμιση αιώνα μετά, τα χειρόγραφα αυτά παραμένουν εξίσου πολύτιμα καθώς εξακολουθούν ν’ αποτελούν την πιο αξιόπιστη πηγή για την γνωριμία με τον ποιητή, στο βαθμό που το εκδοτικό πρόβλημα των ανολοκλήρωτων έργων του δεν έχει ακόμα αντιμετωπιστεί επαρκώς. Τα σολωμικά χειρόγραφα που φυλάσσονται στο Μουσείο Σολωμού & Επιφανών Ζακυνθίων, είναι ο καθρέφτης του εργαστηρίου του ποιητή και μια συγκλονιστική μαρτυρία του αγώνα του να διαμορφώσει το εκφραστικό του ποιητικό όργανο.

Ιδιαίτερη μνεία έγινε στην τραγική είδηση της μόλυνσης του Δούναβη, από τη διαρροή τοξικών αποβλήτων εργοστασιακής επεξεργασίας βωξίτη από εργοστάσιο έξω από την πόλη Άτζκα που βρίσκεται 165 χιλιόμετρα από την Βουδαπέστη. Μια από τις μεγαλύτερες περιβαλλοντικές καταστροφές στην Κεντρική Ευρώπη, με ανυπολόγιστες ακόμα συνέπειες για την Κροατία, τη Σερβία, τη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, την Ουκρανία και τη Μολδαβία, που η χρονική της εγγύτητα τόσο με εκείνη που προκάλεσε η BP στον κόλπο του Μεξικού όσο και με εκείνη που προκάλεσαν οι πυρκαγιές στην Μόσχα, σχολιάστηκε κατά την επίσκεψη στο Μουσείο και έδωσε στους μικρούς επισκέπτες την ευκαιρία να αναπτύξουν τον προβληματισμό τους αναφορικά με τη διαχείριση του νερού ως απειλούμενου αγαθού. Αυτό απεικονίστηκε με εκπληκτικό τρόπο, στα έργα που ζωγράφισαν και στις σκέψεις, που κατέγραψαν τα παιδιά, στο ειδικό απαντητικό δελτάριο που μοιράστηκε στο Μουσείο και που οι δραστήριοι συνοδοί εκπαιδευτικοί ανέλαβαν να τα προωθήσουν από την τάξη τους πίσω στο Μουσείο και κείνο με τη σειρά του στο Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού, για να τα προβάλει από την επίσημη ιστοσελίδα του.

Οι σύγχρονες μουσειολογικές αντιλήψεις, που στρέφονται όχι μόνο στο να προσελκύσουν όλο και περισσότερο κοινό στις αίθουσες των Μουσείων, αλλά κυρίως στο να κάνουν την επίσκεψη σ’ αυτά μια πραγματική εμπειρία μέσα από την οποία θ’ αναπτυχθεί ο γόνιμος διάλογος με το παρελθόν, επιβάλλουν τη συμμετοχή των Μουσείων σε τέτοιες δράσεις. Η ανταπόκριση δε από την εκπαιδευτική κοινότητα του νησιού μας στην φετινή εκστρατεία, που είχε τίτλο «Φωνές νερού μυριάδες», μας δίνει τη δύναμη να συνεχίσουμε να προσπαθούμε, αφού η δίψα των παιδιών μας για γνώση, δηλώνεται ως η υπέρτατη πολιτιστική και περιβαλλοντική αειφορία.